Türkmenistanyň prezidenti dünýäniň iň uly “Galkynyş Gaz Käni” baryp gördi
Ýolöten - Türkmenistan, 2022-nji ýylyň 03-nji ýanwary
Şu gün Prezident Gurbanguly Berdimuhamedow dünýäniň iň uly gaz ýatagy Galkynyşa baryp, täze ýataklary özleşdirmegiň geljegi bilen ýakyndan tanşyp, Mary derýasyna iş sapary etdi.
Uçuş wagtynda döwlet baştutany ýurtda çap edilen neşirleriň mazmuny bilen tanyşdy we telefon arkaly jaň edip, Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we aragatnaşyk gullugynyň baş müdirine Mämmet Çakýewe yzygiderli gözegçilik etmegi tabşyrdy. “Türkmen Howaýollary” gullugynyň işinde öňdebaryjy dünýä tejribesini durmuşa geçirmek işini gowulandyrmak bilen baglanyşykly ünsi çekýän meseleler.
Galkynyş meýdanyna gelensoň, Türkmenistanyň prezidentine bu sebitdäki hünärmenler tarapyndan kesgitlenen geljegi uly ugurlar we daşky gurşawyň düzümini göz öňünde tutup, olary ösdürmegiň usullary barada jikme-jik maglumatlar bilen çyzgylar we diagrammalar hödürlendi.
Merýemiň sebit merkezinden Eýran we Owganystan bilen serhet ýakasynda 50 km uzaklykda, Türkmenistanyň günortasyndaky 1842 km² meýdany bolan iň uly meýdan 2006-njy ýylyň noýabr aýynda tapyldy. Soňra oňa Günorta Iolotan diýilýär. 2011-nji ýylyň 18-nji noýabrynda Türkmenistanyň prezidenti Günorta Iolotan-Osman, Minara we ýanaşyk ýerlere Galkynyş gaz ýatagy diýip at bermek kararyna gol çekdi. Operasiýa 2013-nji ýylyň tomsunda başlandy.
Galkynyş ýatagy dünýädäki ikinji uly gaz ýatagydyr. Garaşsyz Iňlis kompaniýasy Gafney, Cline & Associates, Galkynyş ýatagynyň (baglanyşykly ashaşlar ýatagy bilen bilelikde) ätiýaçlyk goruna bolan çaklamasyny 26,2 trillion kub metrden 27,4 trillion kub metre çenli artdyrdy. Ervetiýaçlyk gorlarynyň köpelmegi, bu ýataklaryň hataryna girýän Garakel ýatagynyň tapylmagy bilen üpjün edildi.
Galkynyş meýdançasynda Hyundai Engineering CO. LTD (Koreýa Respublikasy), CNPC (Hytaý Halk Respublikasy) we Petrofac International LLC (Birleşen Arap Emirlikleri), umumy kuwwaty 30 milliard bolan kükürtlendirmek üçin üç sany uly gaz gaýtadan işleýän toplum gurup, işledýärler. ýylda kub metr täjirçilik gazy.
"Türkmengaz" döwlet aladasynyň tebigy gaz ylmy gözleg institutynyň müdiri, uglewodorod baýlyklarynyň baý gorlaryny öwrenmek, göwrümini ýokarlandyrmak üçin häzirki zaman ylmynyň öňdebaryjy tejribelerini ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada ýurduň ýolbaşçysyna hasabat berdi. gaýtadan işlemek. Şeýle hem bu ugurdaky hünärmenleri taýýarlamak, şol döwrüň talaplaryna laýyklykda gözleg işleri barada habar berildi.
Soňra "Türkmengeologiýa" döwlet korporasiýasynyň başlygy ýurduň dürli künjeklerinde geçirilen geologiki gözleg işleri, aýratynlyklary we bu ugurda geçirilen ylmy synaglar barada hasabat berdi. Bellenilişi ýaly, uglewodorod baý ýataklarynyň tapylmagy ylmy çemeleşmäni talap edýär.
"Turkmengas" döwlet konserniniň başlygy pudagyň ösüşine gönükdirilen maýa goýumlary we netijeliligini ýokarlandyrmak üçin alnyp barylýan giňişleýin işler barada hasabat berdi. Öň bellenip geçilişi ýaly, tebigy gaz önümçiliginiň mukdaryny ýokarlandyrmaga, şeýle hem daşamagy diwersifikasiýa etmäge üns berilýär.
Mundan başga-da, ministrler kabinetiniň başlygynyň orunbasary Ş. Fuelangyç we energiýa toplumyna jogapkär Abdrakhmanow pudagyň häzirki ýagdaýy, eksport mümkinçiligini ýokarlandyrmak üçin görülýän çäreler, şeýle hem täze nebit-gaz guýulary burawlamak barada hasabat berdi.
Bellenilişi ýaly, ykdysadyýetiň esasy pudaklaryndan biri bolan ýangyç we energiýa toplumynyň işi yzygiderli gowulaşýar, öňdebaryjy dünýä tejribesi we innowasiýa tehnologiýalary işjeň ornaşdyrylýar. Bu, gaýtadan işleýän pudagy goşmak bilen toplumyň önümçilik kuwwatynyň ösmegine we yzygiderli ýokarlanmagyna goşant goşýar.
Bellenip geçilişi ýaly, ýurduň tebigy baýlyklaryny senagatda ulanmak özygtyýarly döwletiň gülläp ösmegine, milli ykdysadyýetiň güýçlenmegine we halkyň ýaşaýyş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyna kömek eder. Şol bir wagtyň özünde, ýangyç we energiýa pudagynda durmuşa geçirilýän maýa goýum taslamalary özara peýdaly halkara hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösmegine goşant goşýar.
Bu barada söhbetdeşligi dowam etdirip, milletiň lideri, geljegi uly hasaplanýan “Mary” saýtyna ünsi çekdi. Şeýlelik bilen, ýurduň dürli künjeklerinde bolşy ýaly, tebigy gaz baýlyklaryndan tygşytly peýdalanmagyň esasy şerti bolan bu sebitdäki gaz buraw işlerine innowasiýa çemeleşilmeli.
"Şunuň bilen baglylykda, ashaşlar we Garakel ýataklary bilen bilelikde umumy ätiýaçlyklary 27,4 trillion kub metre deň bolan Galkynyş gaz ýatagy, uzak möhletleýin maksatly taslamalar arkaly tapgyrlaýyn ösýäris" -diýdi. Şol bir wagtyň özünde ýurduň beýleki gaz ýataklary hem düýpli özleşdirilýär.
"Bu çeşmeleri türkmen halkynyň we dünýä halklarynyň bähbidine netijeli peýdalanmak üçin uly işler edýäris" -diýip, ýurduň prezidenti geologiki gözlegleri we buraw işlerini güýçlendirmek zerurlygyna ünsi çekdi. , täze nebit we gaz ýataklaryny senagat taýdan ösdürmek.
Galkynyş ýatagyndan gaz içerki bazara iberilýär we Hytaýa eksport edilýär. Turbageçiriji ýylda 40 milliard kub metr gaz üpjün etmek üçin niýetlenendir, üç liniýasynyň (A, B we C) geçirijilik ukyby ýylda 55 milliard m3. Mundan başga-da, bu ýatakdaky gaz ýylda 33 milliard kub metr gaz kuwwaty bolan TAPI gaz geçirijisiniň üsti bilen üpjün etmek üçin çeşme hökmünde kesgitlenýär.
Geljekde Galkynyşyň gaz çeşmeleriniň Europeanewropa ugruna iberilmegi üçin hem ulanylmagyna garaşylýar.
Türkmenistan, Russiýa, Eýran we Katar bilen birlikde tebigy gaz gorlary boýunça dünýäde ilkinji dört ýurduň hataryna girýär.